Chỉ mới rộ lên khoảng chục năm sau này, nhưng lá giang (hoặc lá dang) giờ đây đang thống lĩnh các loại rau gia vị nấu chua khác như me, sấu...

Lá giang là một giống dây leo, gần như mọc dại, có nhiều ở rừng, gò, bờ ao… Người nhà quê quan niệm lá giang là một loại rau ăn mát, có nhiều vitamin mà chủ yếu là vitamin C.

Các món ăn chế biến từ lá giang rất dễ nấu, nấu rất đơn giản, không cầu kỳ, không cần nhiều gia vị ướp, và đặc biệt là ngon! Vị chua của lá giang thanh, dịu, không gắt như me hay sấu… Ở nhà quê, vào mùa hè, chỉ cần ít cá rô bắt ở ngoài đồng cùng với nắm lá giang là có được bữa cơm trưa ngon lành!

Lá giang nấu với cá


Một điều có thể khẳng định là lá giang nấu với cá gì cũng ngon. Lá giang làm tôn mùi đặc trưng riêng của cá. Nếu cá biển có cá giò nấu với lá giang rất ngon thì nước ngọt có cá rô phi nấu với lá giang cũng… “tám lạng nửa cân”!

Cá giò thịt trắng, dai, nấu với lá giang ăn đậm đà, dậy mùi thơm của con cá và của rau. Ngoài cá giò, có thể nấu lá giang với cá cơm, cá nục… cho bữa cơm gia đình. Cái hay của món cá nấu lá giang là chính vị chua của lá giang sẽ bổ trợ cho cá có vị ngon đặc biệt. Con cá cơm hay cá nục nấu lá giang sẽ có vị chua thảng qua đầu lưỡi, càng ngon hơn khi chấm phớt xíu mắm nguyên chất có dằm ớt xiêm thật cay.


Ở các nhà hàng, có những loại cá nấu với lá giang làm nên thương hiệu vừa cho cá vừa cho lá giang như: chạch, lươn hay cá kèo… trong các món lẩu mà thật ra cũng chỉ là một dạng của nấu chua.

Lá giang có thể nấu riêng (nồi canh chua chỉ có lá giang), nhưng cũng có thể là một trong những loại rau tạo thêm vị chua cho nồi canh có đủ các loại rau gia vị như thơm, cà chua, me, giá, bắp chuối, bạc hà, ngổ, hành…
Gà lá giang

La giang de nau lai ngon

Cái “dễ tính” của lá giang là nấu với thịt gì cũng ngon. Lá giang có thể nấu với tôm, thịt heo, thịt bò và cả thịt thỏ, tuy nhiên, đặc biệt nhất, làm nên thương hiệu cho lá giang chỉ có thịt gà.

Tất nhiên, gà nhà quê nuôi thả, thịt sẽ ngon hơn rất nhiều so với gà công nghiệp, tuy nhiên không vì thế mà lá giang lại kén chọn gà. Món gà lá giang là món dễ nấu.

Lá giang ngon nhìn bó lá màu xanh nõn, lá không cần to quá. Lá giang già vừa ít chua lại bị chát. Một ngàn đồng một bó lá giang đủ nấu nồi canh cho khoảng bảy lạng thịt gà.


Gà làm sạch, chặt miếng vừa, không to quá như nấu lagu hay cà ry nhưng cũng không nhỏ quá như kho. Thịt gà để ráo, ướp gia vị (không ướp cũng được). Bắc nồi không lên bếp, chờ nóng, cho tí dầu vào, rồi đập dập ít tỏi khử (có người thích khử nhiều tỏi cho dậy mùi thơm), sau đó cho gà vào đảo đều đến khi những miếng thịt săn lại mới đổ nước vào nồi. Lượng nước phải cân đối với thịt sao cho nước ngọt, vừa ăn và khi múc ra tô cũng vừa đúng… tỉ lệ “bốn sáu”!


Các kiểu lá giang khác

Giờ đây khi loại trái làm chua như khế bắt đầu ít đi, khan hiếm do người ta chặt bỏ dần, không trồng nữa thì có người lại thích cuốn bánh tráng với lá giang thay cho khế và diếp cá, nhất là cuốn với cá nướng hay cá hấp, rất ngon. Đặc biệt là cá lóc.

Lá giang có thể thay thế cho “bộ tam sên” của món cuốn là khế, diếp cá và chuối chát để đảm nhận vai trò vừa làm chất chua của khế, vừa là một dạng rau và thêm xíu vị hơi chát của chuối chát, ăn rất ngon!